Grootheden, eenheden, metriek stelsel
"Meten is weten" luidt het Nederlandse spreekwoord. Eigenlijk meten wij voortdurend, bv. over 10 minuten gaat de bel, de sportclub is nog 500 m rijden, voor dit recept heb ik 25 cl melk nodig,...Als voorbeeld kan je ook dit filmpje ! over de zorgsector bekijken.
0p deze pagina vind je onder de rubriek hulpmiddelen enkele handige instrumenten, bv. voor het omrekenen van eenheden. Onder de rubriek trefwoorden worden enkele begrippen toegelicht. Of je alles goed begrepen hebt, kan je achteraf toetsen met de oefeningen.
Trefwoorden
Hulpmiddelen
Op math4all ! vind je een programma dat voor jou de ene maat naar de andere omrekent. Je kan het programma ook gebruiken als controlemiddel bij je oefeningen. Allerhande eenheden kan je ook omzetten met deze converter ! . Met deze kookconverter ! kan je ook een Amerikaans of Engels recept bereiden.
Metriek stelsel
Met meettoestellen meet je grootheden en je drukt die uit in hun eenheid. Bij hoofdgrootheden heb je onmiddellijk het meetresultaat, bv. de tafel is 2 m lang. Afgeleide grootheden moet je berekenen, bv. de tafel heeft een oppervlakte van 2mē.
Er zijn veel zaken die je kan meten, bv. tijd, snelheid, massa, enz. Om ervoor te zorgen dat iedereen op dezelfde manier meet, werden er internationale afspraken gemaakt. Het maatstelsel of metriek stelsel dat internationaal werd overeengekomen heet het S.I.-stelsel !
De belangrijkste grootheden en eenheden van dit stelsel vind je in de tabel. Door erop te klikken krijg je ook uitleg over de belangrijkste prefixen of voorvoegsels die we gebruiken om tienvouden, zoals kilometer, van die eenheden aan te geven. Bedenk wel dat er veel meer voorvoegsels !zijn.
Omrekenen
Soms is het nodig om je eenheid om te rekenen, bijvoorbeeld wanneer je op schaal werkt. Dat omrekenen kan je op verschillende manieren doen. Op math4all ! vind je een omzettingsprogramma dat de berekening voor jou maakt.
Een andere manier is door bij de omzetting van een kleinere naar een grotere maat per stap te delen door 10. Bij de omzetting van een grote naar een kleinere maat vermenigvuldig je per stap met 10. Op wiskunde op het net ! krijg je hiervan een uitgewerkt voorbeeld. Zoals je kan vaststellen moet je bij oppervlakte vermenigvuldigen en delen met honderd, dit komt omdat je werk met de tweede macht. Bij inhoud werk je met de derde macht en moet je bijgevolg delen en vermenigvuldigen met 1000.
Een andere veelbeproefde methode is volgende tabel. Je kan hem zelf gemakkelijk maken en hij is eenvoudig af te lezen: 100 000 cm is 1 km en 1 honderdduizendste km is 1 cm
| Metriek stelsel | |||||||
| Grootheid | lengte | ||||||
| Eenheid | km | hm | dam | m | dm | cm | mm |
| 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| 0, | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| 0, | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Maatgetal | 0, | 0 | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 |
| 0, | 0 | 0 | 0 | 1 | 0 | 0 | |
| 0, | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 | 0 | |
| 0, | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 |
Oude maten, bv. een pint
Drie eeuwen geleden werden verschillende maten gebruikt in verschillende landen, soms zelfs in verschillende delen van een land. Je kan je voorstellen dat dit niet erg handig was voor reizigers of handelaars. De invoering van het metriek stelsel hebben we te danken aan de Franse Revolutie ! in 1789. Tot 1830 behoorden onze regio's trouwens tot Frankrijk.
Soms word je nog geconfronteerd met andere maten, bv. als je op reis gaat naar Engeland. In ons taalgebruik wordt soms nog verwezen naar oude maten, bv. als je een pint bestelt. Zoek de etymologische ! betekenis van dit woord eens op.
Oefeningen
Algemeen
Omzetten
- Eenvoudige oefeningen in het omzetten!
- Eenvoudige oefeningen in het omzetten: tientallige maten!
- Eenvoudige oefeningen in het omzetten: lengtematen!
- Eenvoudige oefeningen in het omzetten: oppervlakte en landmaten!
- Eenvoudige oefeningen in het omzetten: inhoudsmaten!
- Eenvoudige oefeningen in het omzetten: inhoudsmaten!