Leestekens of interpunctie en de spaties ertussen

Verwaarloos je leestekens niet. Je gebruikt ze in emoticons, zoals M:-), om een bepaalde emotie uit te drukken. In een tekst kunnen leestekens een bepaalde intonatie weergeven, zoals in Omar. Omar? Omar! Leestekens brengen leven in de brouwerij. Door de punt, het vraag- en uitroepteken ga je "Omar" immers op drie verschillende manieren uitspreken. Daarnaast vereenvoudigen ze het lezen. In lange zinnen maakt de komma bijvoorbeeld duidelijk wanneer je een pauze moet inlassen.

Onder trefwoorden worden enkele heel belangrijke regels waartegen veelvuldig wordt gezondigd aangehaald. Op de website van taaluitleg vind je een goed overzicht !. Bekijk eventueel deze video met uitleg ! over het gebruik van leestekens.

Test je kennis nadien met de oefeningen.

Trefwoorden

Trefwoorden     top    

Aanhalingstekens in de directe rede.

Aanhalingstekens ("...") gebruik je bij de directe rede en om aan te geven dat je een woord op een bijzondere manier gebruikt, zoals bij "'t stad".

  1. Theorie
    1. Aanhalingstekens van taaluitleg: directe en indirecte rede !
  2. Oefeningen
    1. Aanhalingstekens en hoofdletters oefening 1: directe en indirecte rede (met oplossingen) !
    2. Aanhalingstekens en hoofdletters oefening 2: directe en indirecte rede (met oplossingen) !
    3. Aanhalingstekens en hoofdletters oefening 3: directe en indirecte rede (met oplossingen) !
Trefwoorden     top    

Beletselteken.

Het beletselteken wordt gevormd door drie puntjes ...; het kan verwijzen naar een pauze die je wenst in te lassen of je biedt de lezer de mogelijkheid om de zin verder af te maken. Op taaladvies ! krijg je een uitgebreide uitleg.

Voorbeeld:
"Is het wel, eh…legaal?" vroeg Frieda.

Dit wordt verder uitgediept in het thema "Welkom".

De komma.

  1. Daar waar je bij het voorlezen van je tekst een pauze inlast, plaats je een komma. Dit is meestal het geval in een samengestelde zin waarbij het tweede deel begint met een voegwoord, zoals: omdat, maar, hoewel, zodat, opdat, indien, aangezien, zoals en terwijl.

  2. Voorbeeld:
    Hij dacht heel lang na over deze vraag, omdat ze heel belangrijk voor hem was.

    Voorbeeld:
    Na een lange tijd verandert er ook lichamelijk veel, zoals : een hoge bloeddruk, minder snel verzadigd,….

    Meer uitleg vind je op de site van onzetaal !.

  3. Plaats komma's bij een opsomming.

  4. Voorbeeld:
    In onze vlag staan de kleuren geel, rood en zwart.

  5. Plaats een komma tussen twee persoonsvormen.

  6. Voorbeeld:
    Omdat ze geen geld hadden, gooiden ze hun afval op straat.

  7. Als je citeert of de directe rede !gebruikt, volgt na de komma wie er gesproken heeft.

  8. Voorbeeld:
    "Deze zorgvrager eet geen vlees", zei de mentor.

  9. Na een tussenwerpsel !staat een komma.

  10. Voorbeeld:
    " Sorry , dat was ik vergeten te vragen."

Oefeningen

Extra informatie

Voorlopig wordt er nog geen punt gezet achter de komma (krantenartikel) !.

Dit wordt verder uitgediept in het thema "welkom".

Trefwoorden     top    

Het koppelteken

Het koppelteken heeft de vorm van een kort liggend streepje (-). Het wordt voor drie zaken gebruikt:

  • Samenstellingen worden zo veel mogelijk aaneengeschreven, het koppelteken voorkomt problemen bij de uitspraak, zoals bij auto-ongeval.

    Ook in samenstellingen met een afkorting en met een cijfer plaats je een koppelteken.
    Voorbeeld:
    De 6-jarige heeft een eigen gsm-nummer.


  • Om een woord op het einde van de regel af te breken (afbreekteken), zoals assem-
    blage.

    Weet je niet waar je het woord mag afbreken, raadpleeg dan de woordenlijst. !

  • Om duidelijk te maken dat een woord werd weggelaten (weglatingsstreepje), zoals bij huis- en tuinafval.
    Voorbeeld:
    Hoe waren de leef- en werkomstandigheden van de gewone mens in de negentiende eeuw?

Oefeningen

Dit wordt verder uitgediept in het thema "Welkom".

Trefwoorden     top    

Spaties

Voor een punt en komma komt er geen spatie, erna wel. Bij haakjes heb je voor het haakje een spatie, maar erna niet. Bij taaladvies krijg je een overzicht ! van deze regels.

Dit wordt verder uitgediept in het thema "Welkom".

Trefwoorden     top    

Het trema

Antwerpen ligt in België. Zonder trema op de e, spreek je dit uit als de ie van niet.
Meer over het gebruik van het trema lees je in het overzicht van taaluitleg !

Dit wordt verder uitgediept in het thema "Welkom".

Trefwoorden     top    

Het vraagteken

Het vraagteken (?) plaats je achteraan de zin, je maakt hiermee duidelijk dat de zin een vraag is. Het vraagteken vervangt de punt.

Voorbeeld:
Hoe waren de leef- en werkomstandigheden van de gewone mens in de negentiende eeuw?

Dit wordt verder uitgediept in het thema "Welkom".

Trefwoorden     top    

Oefeningen

Trefwoorden     top